Stosownie do art. 155 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.), zwaną dalej „Ustawą”, jeżeli umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie stanowi inaczej, przeniesienie na osobę trzecią praw i obowiązków wynikających z tej umowy wymaga pisemnej zgody Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia.

Cesjonariuszem praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej może być wyłącznie podmiot wykonujący działalność leczniczą, wobec czego należy wskazać, iż zgodnie z art. 103  ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (Dz. U. z 2021 r. poz. 711 z późn. zm.), działalność leczniczą można rozpocząć po uzyskaniu wpisu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Rozważenie możliwości wyrażenia zgody na przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej może nastąpić jedynie wówczas, gdy ewentualny cesjonariusz praw i obowiązków wynikających z tej umowy uzyska lub już posiada prawo prowadzenia określonej działalności leczniczej, a więc w szczególności uzyska lub posiada wpis w odpowiednim rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą uwzględniający komórki organizacyjne wymagane do realizacji świadczeń objętych tą umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Do momentu dokonania przedmiotowego wpisu w ww. rejestrze nie ma  podstaw do  rozważenia możliwości wyrażenia zgody na przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Podstawą do rozważenia możliwości wyrażenia zgody na przeniesienie praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej jest przede wszystkim dokument, z którego wynikałoby przeniesienie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.; zwanej dalej „kodeksem cywilnym”) bądź jego zorganizowanej części obejmującej w szczególności prawa i obowiązki wynikające z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Mając powyższe na uwadze, w przypadku woli przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej cedent i cesjonariusz winni złożyć wspólny wniosek (wskazując termin cesji możliwy do realizacji, uwzględniający czas co najmniej 30 dni od przedłożenia kompletu niezbędnych dokumentów), do którego załączą:

• dokument/-y potwierdzający/-e przeniesienie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ kodeksu cywilnego bądź jego zorganizowanej części na ewentualnego cesjonariusza,
• polisę lub inny dokument potwierdzający zawarcie przez cesjonariusza umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z udzielaniem świadczeń obejmującej przedmiot realizacji umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartej z cedentem, umowę przedwstępną bądź oświadczenia cesjonariusza, stwierdzającego, że umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zostanie zawarta na cały okres obowiązywania umowy, przy czym, mając na uwadze, iż zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej obowiązek ubezpieczenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą powstaje najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia wykonywania działalności leczniczej, najpóźniej w momencie zawarcia ww. trójstronnego porozumienia w sprawie przeniesienia (części) praw i obowiązków z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej cesjonariusz przedmiotowej umowy winien przedłożyć dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z udzielaniem świadczeń obejmującej przedmiot realizacji umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartej z cedentem,
• w przypadku zamiaru realizacji umowy z pomocą podwykonawców:
  • wykaz podwykonawców spełniających wymagania określone w „Warunkach zawierania i realizacji umów”dotyczących danego zakresu świadczeń,
  • kopie zawartych przez cesjonariusza umów z podwykonawcami (przy czym dokumenty przedłożone być mogą bez postanowień określających finansowanie) zawierających zastrzeżenie o prawie Funduszu do przeprowadzenia kontroli na zasadach określonych w Ustawie w zakresie wynikającym z umowy zawartej z Funduszem,
• inne dokumenty i oświadczenia cesjonariusza potwierdzające spełnienie przez cesjonariusza wymogów udzielania świadczeń w danym rodzaju świadczeń, które będą potwierdzały, iż w następstwie cesji nie nastąpi pogorszenie jakości udzielanych świadczeń oraz nie nastąpi ograniczenie dostępu do nich.

Termin cesji praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej musi pokrywać się z dniem skutku prawnego przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 kodeksu cywilnego na cesjonariusza. Termin ten uzgodnić należy z Oddziałem Funduszu.

Przy zbyciu przedsiębiorstwa należy mieć na uwadze treść art. 751 § 1 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa albo ustanowienie na nim użytkowania powinno być dokonane w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Ww. wymóg co do formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi znajduje zastosowanie także w przypadku przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Składane przez cesjonariusza dokumenty, o których wyżej mowa, muszą być zgodne z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym. Dokumenty przedkładane w kopiach winny być poświadczone przez cesjonariusza za zgodność z oryginałem.

W konsekwencji zmian podmiotowych po stronie realizatora kontraktu nie może dojść do jakiegokolwiek pogorszenia warunków udzielania świadczeń (w tym w zakresie miejsc udzielania świadczeń czy dostępności do świadczeń).

Prosimy o wskazanie nazwy banku i numeru rachunku bankowego, na który miałyby być przelewane należności z tytułu realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w przypadku dokonania przeniesienia praw i obowiązków wynikających z tych umów.

Podkreślenia wymaga konieczność rejestracji / aktualizacji potencjału cesjonariusza w Systemie Zarządzania Obiegiem Informacji (portal świadczeniodawcy).

Pamiętać należy, że zgodnie z art. 132 ust. 3 Ustawy nie można zawrzeć umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z lekarzem, pielęgniarką, położną, inną osobą wykonującą zawód medyczny lub psychologiem, jeżeli udzielają oni świadczeń opieki zdrowotnej u świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Funduszem.

W przypadku wyrażenia zgody na cesję praw i obowiązków wynikających z umowy o udzielanie świadczeń gwarantowanych w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna, wstąpienie przez podmiot przejmujący w prawa i obowiązki wynikające z tej umowy nie wywołuje skutku prawnego przeniesienia na cesjonariusza praw do deklaracji wyboru złożonych przez świadczeniobiorców u cedenta. Powyższe wynika z prawnego charakteru deklaracji wyboru świadczeniodawcy.

Najistotniejsze informacje dotyczące realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w sytuacji ustanowienia zarządu sukcesyjnego, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170):

• w przypadku śmierci świadczeniodawcy (przedsiębiorcy jednoosobowego) oraz wobec ustanowienia zarządcy sukcesyjnego, umowa o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie wygasa. Realizacja umowy może być kontynuowana przez okres trwania zarządu sukcesyjnego, zgodnie bowiem z art. 29 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, od chwili ustanowienia zarządu sukcesyjnego zarządca sukcesyjny wykonuje prawa i obowiązki zmarłego przedsiębiorcy wynikające z wykonywanej przez niego działalności gospodarczej. Uznaje się zatem, że konsekwencją powołania zarządu sukcesyjnego jest, co do zasady, kontynuowanie umów zawartych przez zmarłego przedsiębiorcę;
• jeżeli spadkobiercy zmarłego świadczeniodawcy decydują się na kontynuację jego działalności, to konieczne jest spełnianie przez nich warunków prowadzenia działalności leczniczej określonych w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2022 r. poz. 633, z późn. zm.);
• gdy spadkobierca spadku objętego zarządem sukcesyjnym oraz zarządca sukcesyjny wyrażają wolę kontynuacji realizacji umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, której stroną był zmarły świadczeniodawca (spadkodawca) przejście praw i obowiązków z tytułu umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia (cesja umowy) podlega przepisowi art. 155 ust. 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.), czyli wymaga zgody Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia;
• przeniesienie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej możliwe jest jedynie w trakcie trwania zarządu sukcesyjnego, zgodnie z art. 155 ust. 5 ustawy o świadczeniach, przy zachowaniu kryteriów ustawowych, po dokonaniu odpowiedniej weryfikacji spełnienia warunków przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia;
• po zakończeniu zarządu sukcesyjnego nie jest możliwe przeniesienie umowy, gdyż następuje jej wygaśnięcie;
• zarząd sukcesyjny wygasa w przypadkach wskazanych w art. 59 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, a zatem:

• z upływem dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy, jeżeli w tym okresie żaden ze spadkobierców przedsiębiorcy nie przyjął spadku ani zapisobierca windykacyjny nie przyjął zapisu windykacyjnego, którego przedmiotem jest przedsiębiorstwo albo udział w przedsiębiorstwie, chyba że zarządca sukcesyjny działa na rzecz małżonka przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku;
• z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, jeżeli jeden spadkobierca albo zapisobierca windykacyjny nabył przedsiębiorstwo w spadku w całości;
• z dniem nabycia przedsiębiorstwa w spadku w całości przez jedną osobę, o której mowa w art. 3 pkt 3 ustawy o zarządzie sukcesyjnym;
• z upływem miesiąca od dnia wykreślenia zarządcy sukcesyjnego z CEIDG, chyba że w tym okresie powołano kolejnego zarządcę sukcesyjnego;
• z dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy;
• z dniem dokonania działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku;
• z upływem dwóch lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.