• Z okazji Europejskiego Tygodnia Szczepień najbliższe wydarzenie z cyklu „Środa z Profilaktyką” poświęcone będzie promocji szczepień.

• W czasie ostatnich pięciu lat liczba uchyleń od szczepień obowiązkowych zwiększyła się prawie dwukrotnie. Eksperci zwracają uwagę na rosnącą liczbę przypadków zachorowań na odrę i krztusiec.

• Zapraszamy w środę, 24 kwietnia w godz. 10-14 do Przychodni WCF Medycyna Rodzinna na os. Bohaterów II Wojny Światowej 33 w Poznaniu. Informacji dotyczących szczepień udzielać będą pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu.

Trwa Europejski Tydzień Szczepień – inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) obchodzona każdego roku w ostatnim tygodniu kwietnia. Jej zadaniem jest podnoszenie świadomości społecznej w zakresie szczepień. Narodowy Fundusz Zdrowia włącza się w tę inicjatywę poświęcając jej najbliższą „Środę z Profilaktyką” – cykliczną akcję profilaktyki chorób i promocji zdrowia.

Szczepienia ochronne niezmiennie uważane są za jedno z największych osiągnięć współczesnej medycyny. Ich stosowanie w znaczący sposób przyczyniło się do wyeliminowania lub zmniejszenia śmiertelności wielu groźnych chorób zakaźnych. Programy szczepień skierowane są zarówno do dzieci, jak i dorosłych. Główny Inspektorat Sanitarny opracowuje każdego roku Program Szczepień Ochronnych, który zawiera wykaz obowiązkowych i zalecanych szczepień oraz terminy ich przeprowadzenia. Szczepienia obowiązkowe są bezpłatne i finansowane z budżetu państwa. Należą do nich szczepienia przeciw m.in. gruźlicy, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, tężcowi i krztuścowi, odrze, śwince, różyczce oraz pneumokokom.

Eksperci biją na alarm – z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wynika, że w czasie ostatnich pięciu lat liczba uchyleń od szczepień obowiązkowych zwiększyła się prawie dwukrotnie, od 48,6 tys. uchyleń w 2019 roku do 87,3 tys. uchyleń w 2023 roku. W efekcie tego niebezpiecznego trendu w Polsce możemy stracić odporność populacyjną na choroby zakaźne, o których myśleliśmy, że już nam nie zagrażają.

– W Polsce obserwujemy obecnie dwa główne problemy związane z wzrostem występowania chorób zakaźnych. Pierwszy dotyczy zachorowań na odrę, których w okresie pandemii COVID-19 było bardzo mało, a obecnie jest coraz więcej. Kiedyś były to nieliczne przypadki, a od początku tego roku naliczyliśmy ich już 100, z czego cztery w Poznaniu. Żeby zatrzymać rozprzestrzenianie się odry w populacji, poziom zaszczepienia powinien wynosić powyżej 95 proc. Tymczasem w tej chwili jest on na poziomie poniżej 90 proc. Na odrę można zachorować w każdym wieku, ale im jesteśmy starsi, tym cięższy jest jej przebieg. Szczególne zagrożenie stanowi ona dla dorosłych, tym bardziej, że powszechne szczepienia przeciwko odrze prowadzi się w Polsce od 1975 roku. Oznacza to, że w populacji osób urodzonych po tej dacie, kiedy zachorowań było już mniej, część osób może być niezaszczepionych i nie uzyskała odporności w wyniku naturalnego przechorowania. Dlatego rodzice powinni pamiętać o szczepieniu dzieci lub jeśli o nim zapomnieli – jak najszybciej je uzupełnić. Warto też, żeby pozostali dorośli rozważyli doszczepienie się, ponieważ jest to skuteczna ochrona niezależnie od wieku, w którym przyjmiemy szczepionkę – mówi prof. Jacek Wysocki, pediatra, wakcynolog i specjalista chorób zakaźnych.

– Drugim poważnym problemem jest krztusiec. Bardzo alarmujące sygnały dotyczące tej choroby płyną m.in. z Czech, gdzie w mniejszej populacji zarejestrowano 2 tys. zachorowań w ciągu ubiegłego roku. Wzrost widać także w Polsce. W 2023 r. odnotowaliśmy 200 przypadków krztuśca, a tylko od początku tego roku do połowy kwietnia – ponad tysiąc. Krztusiec to choroba szczególnie niebezpieczna dla najmłodszych dzieci – w 6-12 miesiącu życia. Zachorowanie może się wiązać z koniecznością hospitalizacji, nawet w Oddziale Intensywnej Terapii. Dla starszych dzieci i dorosłych jest chorobą bardzo uciążliwą, gdyż wiąże się z napadowym kaszlem występującym w dzień i w nocy, utrzymującym się przez trzy miesiące. Dodatkowo starsi chorzy stwarzają ogromne niebezpieczeństwo, jeśli będą mieli kontakt z niemowlętami – dodaje prof. Jacek Wysocki.

Pakiet szczepień obowiązkowych uzupełniają szczepienia zalecane. Umożliwiają one szerszą ochronę przed zachorowaniami m.in. na ospę wietrzną, grypę czy COVID-19. Do szczepień zalecanych należy również szczepienie przeciw HPV. Zapobiega ono rozwojowi raka szyjki macicy oraz innych nowotworów (rak odbytu, sromu, pochwy), które może powodować wirus brodawczaka ludzkiego. Ministerstwo Zdrowia uruchomiło program bezpłatnych szczepień dla dziewcząt i chłopców, którzy skończyli 11 lat, a są przed 14. urodzinami. Na szczepienie w jednym z 430 punktów w całej Wielkopolsce realizujących program szczepień przeciwko HPV można zapisać się poprzez Internetowe Konto Pacjenta. Do tej pory z tej możliwości skorzystało 28 tysięcy 12- i 13-latków z województwa wielkopolskiego.

Więcej informacji na temat szczepień będzie można uzyskać podczas zaplanowanej na 24 kwietnia „Środy z Profilaktyką”. Na stoisko Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ oraz dyżur pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu zapraszamy w środę w godzinach 10-14 do WCF Medycyna Rodzinna na os. Bohaterów II Wojny Światowej 33 w Poznaniu.

Przy stanowisku NFZ będzie można uzyskać informacje o programach profilaktycznych finansowanych przez fundusz oraz Ministerstwo Zdrowia. Będzie również możliwość skorzystania z pomiaru składu ciała przy użyciu analizatora, który bada poziom tkanki tłuszczowej oraz masy mięśniowej. Z kolei pracownicy sanepidu podzielą się wiedzą na temat szczepień – zarówno tych obowiązkowych, jak i zalecanych. Z takiej konsultacji warto skorzystać również w przypadku planowanej podróży do strefy tropikalnej. Wyspecjalizowani w dziedzinie szczepień przedstawiciele PSSE podpowiedzą, w jaki sposób zabezpieczyć się przed chorobami tropikalnymi.

Zespół Komunikacji Społecznej i Promocji WOW NFZ