Artykuł nr: 18420 z dnia 29 stycznia 2024Drukuj

Coraz więcej pacjentów kwalifikowanych do programu KOS-Zawał w Wielkopolsce. Rok 2023 był przełomowy

Liczba chorych leczonych w KOS-Zawał w Wielkopolsce stale rośnie – w minionym roku po raz pierwszy od początku programu stanowili oni więcej niż połowę pacjentów po zawałach.
Od 2017 roku, czyli od początku funkcjonowania programu KOS-Zawał do końca 2023 r. zakwalifikowano do niego blisko 8 tysięcy Wielkopolan po zawale mięśnia sercowego.
Coraz więcej pacjentów objętych KOS-Zawał ma możliwość rehabilitacji kardiologicznej w oddziałach dziennych. W 2023 roku z tego trybu korzystało 41% chorych rehabilitowanych w KOS-ie, podczas gdy jeszcze dwa lata wcześniej było ich 13%.

Zwiększenie szans pacjenta na dłuższe życie to główne założenie programu KOS-Zawał. Kompleksowa opieka po zawale mięśnia sercowego finansowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia obejmuje nie tylko leczenie ostrej fazy zawału, ale również rehabilitację kardiologiczną oraz opiekę w poradni kardiologicznej w okresie 12 miesięcy od niego. Wszystkie elementy opieki nad pacjentem organizuje i nadzoruje podmiot koordynujący czyli szpital-realizator KOS-Zawał. Tych w Wielkopolsce mamy 12 – są to wszystkie placówki spełniające kryteria przystąpienia do programu, a więc posiadają oddziały kardiologiczne z pracowniami hemodynamicznymi.

Pierwszych pięć placówek (po połączeniu Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego UMP i Szpitala Klinicznego im. Heliodora Święcickiego UMP w Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu dziś z tej puli funkcjonują cztery) znalazło się w gronie realizatorów KOS-Zawał w momencie jego uruchomienia, czyli w październiku 2017 roku. Pozostałe dołączały systematycznie w kolejnych latach. Od października 2023 roku wielkopolscy pacjenci mają jeszcze większy dostęp do skoordynowanej opieki pozawałowej dzięki temu, że Szpital Wojewódzki w Poznaniu włączył do programu swoją filię w Kowanówku. To już ostatni akord włączania szpitali do realizacji KOS-a.

Stale rośnie liczba chorych leczonych w KOS-Zawał w Wielkopolsce. Ubiegły rok okazał się pod tym względem przełomowy. W 2023 roku spośród 5674 osób, u których zdiagnozowano zawał serca do KOS-a zostało zakwalifikowanych 2893 pacjentów. Po raz pierwszy od początku funkcjonowania programu, procentowy udział pacjentów objętych KOS-em w liczbie wszystkich hospitalizacji zawałowych przekroczył połowę i wyniósł 51%. Dla porównania w 2022 roku do KOS-a zakwalifikowano 34% pacjentów po zawałach, a dwa lata temu 23%.

Wielkopolski Oddział Wojewódzki NFZ przyjrzał się temu, które szpitale najlepiej opiekują się pacjentami po zawale serca. W 2023 roku najwięcej pacjentów zakwalifikowanych do programu KOS-Zawał sprawozdał Wojewódzki Szpital Wielospecjalistyczny w Lesznie (359). Drugi pod tym względem jest ubiegłoroczny lider, czyli Szpital w Puszczykowie (339), a podium uzupełniają ex aequo Centrum Medyczne HCP w Poznaniu oraz Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu (297).

Procentowo najwięcej pacjentów, którzy przeszli zawał w 2023 roku do KOS-a zakwalifikowało Centrum Medyczne HCP w Poznaniu (77%). W czołówce pod tym kątem są również Szpital w Puszczykowie (74%) oraz Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu (64%). Warto zauważyć, że w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wszystkie szpitale poprawiły swój procentowy wskaźnik pacjentów objętych programem. Rekordzistami są Szpital Specjalistyczny w Pile, który w drugim pełnym roku realizowania programu zanotował wzrost o 34 punkty procentowe (z 12% do 46%). Warto wyróżnić również obecne w KOS-ie od października 2019 roku Szpital Miejski im. Strusia w Poznaniu (wzrost 27 o pp.) oraz Wojewódzki Szpital Wielospecjalistyczny w Lesznie (wzrost o 26 pp.).

Historycznie najwięcej chorych do KOS-Zawał od momentu utworzenia programu zakwalifikował Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim (1268). Przy aktualnej dynamice wzrostu wkrótce na pozycji lidera powinno zastąpić go Centrum Medyczne HCP w Poznaniu, które na koniec 2023 roku sprawozdało ledwie 11 pacjentów mniej (1257). Obie placówki mają pewną przewagę nad pozostałymi ośrodkami, bo do KOS-a przystąpiły już w październiku 2017 roku. Trzecie miejsce zajmuje Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu (883), który dołączył dwa lata później, a czwarty jest realizujący KOS-a od kwietnia 2021 roku Szpital w Puszczykowie (791). Łącznie z programu kompleksowej opieki pozawałowej skorzystało do tej pory już blisko 8 tysięcy wielkopolskich pacjentów.

- Cieszy to, że Wielkopolska jako jedno z pierwszych województw w kraju przekroczyło poziom 50% pacjentów po zawale kwalifikowanych do KOS-a. To efekt wspólnej pracy wszystkich realizatorów programu, bo podkreślić należy, że każdy ze szpitali w ciągu minionego roku sprawozdał większy odsetek chorych po zawale kwalifikowanych do KOS-a niż rok wcześniej. Liczę, że w 2024 roku zbliżymy się do poziomu 70% dlatego niezmiennie apelujemy do pacjentów jak również do ich rodzin, żeby domagali się od szpitali objęcia programem. Według ostatnich analiz chorzy, którzy przeszli leczenie w ramach KOS-Zawał żyją dłużej niż ci, którzy nie zostali do niego zakwalifikowani – mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.

Program KOS-Zawał obejmuje leczenie ostrej fazy zawału (m. in. koronarografię, angioplastykę, pomostowanie aortalno-wieńcowe, leczenie zachowawcze), wizytę kontrolną w ciągu 14 dni od hospitalizacji, rehabilitację kardiologiczną, monitorowanie w specjalistycznej opiece kardiologicznej, opcjonalne leczenie z wykorzystaniem elektroterapii (wszczepienie urządzeń wspomagających pracę serca), zakończenie leczenia lub wydanie zaświadczenia o zdolności pacjenta do pracy. Niestety nie każdy pacjent przechodzi pełną ścieżkę leczenia, a raporty funkcjonowania programu pokazują, że daje ona największą szansę na odzyskanie sprawności. Eksperci jako szczególnie istotny etap procesu powrotu do zdrowia wskazują na rehabilitację kardiologiczną, która znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia niewydolności serca po zawale. Obejmuje ona konsultację fizjoterapeuty, dietetyka oraz jeśli jest taka potrzeba również psychologa, których zadaniem jest poprawa stanu zdrowia chorego w dłuższej perspektywie. W Wielkopolsce od początku funkcjonowania programu z rehabilitacji kardiologicznej skorzystało 57% pacjentów zakwalifikowanych do KOS-Zawał.

W 2023 roku najwięcej pacjentów ze świadczeniem rehabilitacyjnym sprawozdały Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu (235), Szpital w Puszczykowie (209) oraz Wojewódzki Szpital Wielospecjalistyczny w Lesznie (177). Procentowo najwięcej pacjentów rehabilituje Pleszewskie Centrum Medyczne, które od początku funkcjonowania KOS-a na ten etap programu kierowało średnio 9 na 10 chorych po zawale. Odsetek powyżej 70% korzystających z tego elementu programu KOS-Zawał zanotowały również Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu (79%) oraz Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie (75%). Tylko dwa szpitale nie osiągnęły wskaźnika 50% - są to Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim (38%) oraz Wojewódzki Szpital Zespolony w Koninie, który pomimo niemal trzech lat realizacji programu wciąż nie sprawozdał rehabilitacji kardiologicznej choćby u jednego pacjenta.

- Odnotować należy, że wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pacjentów realizatorzy KOS-Zawał coraz rzadziej proponują im rehabilitację kardiologiczną w wymagającym całodobowego pobytu w placówce trybie stacjonarnym. Jeszcze w 2021 roku tylko 13% chorych po zawale było rehabilitowanych w wygodniejszym dla sporej grupy pacjentów trybie dziennym, podczas gdy w 2023 roku było ich już 41% - mówi Agnieszka Pachciarz.

Największy wpływ na wyrównanie proporcji miały Szpital Miejski im. Strusia w Poznaniu, Szpital Specjalistyczny w Pile oraz Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie. Te trzy placówki od stycznia do grudnia minionego roku kierowały na dzienną rehabilitację największą liczbę chorych. Aby osiągnąć ten efekt, czyli zwiększenie liczby pacjentów rehabilitowanych w trybie dziennym, Wielkopolski Oddział Wojewódzki NFZ zakontraktował w 2023 roku 6 nowych placówek dziennej rehabilitacji kardiologicznej, które służą również chorym objętym programem KOS-Zawał.

Liczba pacjentów korzystających z rehabilitacji w ramach KOS-Zawał w okresie I-XII 2023 roku