• Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie przystąpił do programu kompleksowej opieki po zawale mięśnia sercowego. W związku z tym od lipca KOS-Zawał będą realizować wszystkie wielkopolskie szpitale, które spełniają jego kryteria.

• Regularnie rośnie liczba pacjentów kwalifikowanych do KOS-Zawał. W 2018 r. odnotowaliśmy w nim 468 pacjentów, a w 2021 r. – 1,3 tys. W tym czasie udział pacjentów w KOS-Zawał wobec ogólnej liczby pacjentów zawałowych wzrósł z 9 do 34 proc.

• Do tej pory najwięcej pacjentów w programie leczył Szpital w Ostrowie Wielkopolskim. Najwięcej chorych przechodzi pełen cykl leczenia w Szpitalach w Pleszewie i Kaliszu.

Opieka nad pacjentem w KOS-Zawał zakłada prowadzenie go od momentu zdiagnozowania zawału i hospitalizacji przez rehabilitację kardiologiczną i monitorowanie jego stanu zdrowia, do wizyt w poradni specjalistycznej i zakończenia leczenia. Cały proces powinien trwać około roku. Wszystkie elementy opieki zapewnia i koordynuje szpital-realizator. Pacjent w ciągu 14 dni od opuszczenia szpitala po zawale powinien udać się na wizytę koordynująco-kontrolną, podczas której będzie miał przeprowadzone badanie EKG i zlecone badania laboratoryjne: morfologię krwi, stężenie potasu, kreatyniny, biała C-reaktywnego (CRP). Otrzyma także niezbędną edukację – dowie się, jak przyjmować leki, prowadzić odpowiedni tryb życia oraz jaką dietę stosować.

Do programu kompleksowej opieki po zawale mięśnia sercowego pierwsze szpitale w Wielkopolsce przystąpiły w październiku 2017 r. Od tamtego czasu do końca pierwszego kwartału tego roku w KOS-Zawał leczonych było 3,5 tys. pacjentów. Obecnie program jest realizowany w 12 szpitalach w naszym województwie, a z początkiem lipca dołączy do nich Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie.

– Od wielu lat w Polsce potrafimy bardzo skutecznie ratować pacjentów po zawale mięśnia sercowego, mamy wypracowany standard postępowania w tak zwanej złotej godzinie. Jeśli w tym czasie chory z zawałem trafi do pracowni hemodynamiki, jest ogromna szansa, że zawał nie dokona spustoszenia w jego organizmie. Okazało się jednak, że w kilkuletniej perspektywie, śmiertelność pozostawała na tym samym poziomie, a chodziło przecież o to, żeby pacjenta nie tylko uratować po zawale, ale zapewnić mu dłuższe życie – mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. – Program kompleksowej opieki miał to zapewnić i obserwujemy, że tak się dzieje. Chorzy, którzy przeszli leczenie w ramach KOS-Zawał żyją dłużej niż ci, którzy nie zostali do niego zakwalifikowani. Zależy nam, by szpitale włączały do programu jak najwięcej pacjentów oraz żeby chorzy wiedzieli, które placówki realizują KOS-Zawał i mogli zapytać, czy zostali nim objęci.

Zwiększenie dostępności do programu kompleksowej opieki po zawale serca było jednym z priorytetów zdrowotnych NFZ na 2021 r. oraz znajduje się w wojewódzkim planie transformacji, który określa nasze cele do 2026 r. W Wielkopolsce rośnie współczynnik pacjentów w KOS-Zawał wobec ogólnej liczby pacjentów zawałowych. W 2018 r. było to 9 proc., w 2019 r. – 14 proc., w 2020 r. – 22,5 proc., a w 2021 r. ponad 34 proc. pacjentów po zawale zostało włączonych do programu.

Cztery szpitale przyjęły 72 proc. pacjentów

W okresie pandemii COVID-19 odnotowaliśmy spadek ogólnej liczby zawałów. W 2018 r. hospitalizacji było ponad 6,1 tys., rok później 6,3 tys. W 2020 r., czyli pierwszym z pandemią liczba ta spadła do 5360 hospitalizacji, a w 2021 roku wyniosła ponad 5,6 tys. W pierwszym kwartale tego roku wielkopolskie szpitale sprawozdały prawie 1,4 tys. hospitalizacji zawałowych.

Od października 2017 r. regularnie przybywało pacjentów leczonych w ramach programu kompleksowej opieki. W 2018 r. szpitale-realizatorzy sprawozdały w KOS-Zawał 468 hospitalizacji, a w ubiegłym roku 1,3 tys. Można zakładać, że tendencja wzrostowa zostanie utrzymana, gdyż w pierwszym kwartale 2022 r. było ich ponad 400.

Od początku realizacji KOS-Zawał w Wielkopolsce, najwięcej chorych leczonych było w Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim. 899 pacjentów oznacza, że do tej pory w tej placówce prowadzony był co czwarty pacjent w Wielkopolsce (26 proc. wszystkich zakwalifikowanych do programu). O około sto osób mniej zakwalifikowało Centrum Medyczne HCP (23 proc. wszystkich). Na trzecim miejscu znajduje się Pleszewskie Centrum Medyczne w Pleszewie z liczbą 412 pacjentów, co stanowi 12 proc. wszystkich zakwalifikowanych w Wielkopolsce. Te szpitale dołączyły do programu od samego początku jego realizacji – w październiku 2017 r. Na uwagę zasługuje również wynik Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kaliszu, który wszedł do KOS-Zawał dwa lata później i do tej pory leczył w nim około 400 pacjentów.

– Bardzo się cieszę, że wszystkie szpitale przystąpiły w Wielkopolsce do programu KOS-Zawał. Doceniam również, że NFZ przywiązuje dużą wagę do tego, żeby jak najszerzej go wdrożyć. Jestem z południowej Wielkopolski i cieszę się, że zarówno Szpital w Ostrowie, w którym pracuję, jak i Szpitale w Pleszewie i Kaliszu są w czołówce, jeśli chodzi o liczbę pacjentów kwalifikowanych do KOS-Zawał – mówi Katarzyna Sójka, wielkopolska posłanka i lekarka pracująca w oddziale internistycznym Szpitala w Ostrowie Wielkopolskim oraz gabinecie POZ. – Z własnych obserwacji, czy to z oddziału internistycznego, czy przede wszystkim gabinetu lekarza rodzinnego widzę, że nadal jest wielu pacjentów po przejściach kardiologicznych, którzy nie trafiają pod odpowiednią opiekę. Po wyjściu ze szpitala nie zgłaszają się do poradni kardiologicznych, czasami zmieniają lekarza i wytyczony sposób leczenia, a nawet potrafią całkowicie zaniechać przyjmowania kluczowych leków. Często brakuje im też pełnej wiedzy i nie mają świadomości, że po zawale konieczna jest diametralna zmiana sposobu życia. Natomiast pacjenci po KOS-Zawał przychodzą do mojego gabinetu spokojniejsi, wyedukowani. Dzięki temu, że wcześniej otrzymali kompleksową opiekę nie są zagubieni.

Gdzie najbardziej kompleksowo?

Choć kompleksowa opieka nad pacjentem po zawale serca obejmuje diagnozę, leczenie, rehabilitację i opiekę w kolejnych miesiącach po chorobie, to nie każdy pacjent przechodzi całą tę drogę. Tymczasem daje ona największą szansę na powrót do pełnej sprawności. Szczególnie istotna jest rehabilitacja pacjenta.

Większość realizatorów programu oferuje rehabilitację kardiologiczną we własnym oddziale lub ośrodku dziennym. Trzy szpitale korzystają z podwykonawstwa. To placówki w Ostrowie Wielkopolskim, Koninie i Lesznie.

W 2021 r. procentowo najwięcej pacjentów po zawale zakwalifikowały do KOS-Zawał szpitale w: Ostrowie Wielkopolskim (62 proc.) oraz Kaliszu i Centrum Medycznym HCP (powyżej 50 proc.). W pierwszym kwartale tego roku placówki te zamieniły się miejscami i obecnie prowadzi CM HCP (62 proc. pacjentów w KOS-Zawał) przed WSZ w Kaliszu (57 proc.) i ZZOZ w Ostrowie Wielkopolskim (55 proc.). Ponad połowę chorych po zawale leczy obecnie w programie Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie oraz Szpital w Puszczykowie.

O ile ZZOZ w Ostrowie Wielkopolskim leczył do tej pory najwięcej pacjentów w KOS-Zawał i jest wśród liderów jeśli chodzi o liczbę kwalifikowanych do niego chorych, to jednak charakteryzuje go niski odsetek pacjentów korzystających z rehabilitacji po zawale. To zaledwie co trzeci chory.

Patrząc przez pryzmat rehabilitacji najlepiej w Wielkopolsce wypadają dwa szpitale. Pleszewskie Centrum Medyczne oraz WSZ w Kaliszu osiągnęły wynik ponad 80 proc. pacjentów, którzy ją przebyli.

– Każdy etap programu KOS-Zawał jest cenny i wymaga rzetelnego podejścia. Od kwalifikacji w oddziale kardiologicznym, przez rehabilitację po roczną opiekę ambulatoryjną. Staramy się namawiać pacjentów do udziału w programie, a następnie dbać, by regularnie uczestniczyli w kolejnych jego etapach – tłumaczy Anna Wojciechowska-Łyskawa, kierownik pododdziału rehabilitacji kardiologicznej w Pleszewskim Centrum Medycznym. – Rehabilitacja w naszym oddziale to również konsultacje z psychologiem i dietetykiem. Pacjenci uczą się, jak żyć po zawale, dzięki czemu mogą szybciej wrócić np. do pracy zawodowej. W KOS-Zawał z góry założony jest program postępowania z pacjentem, co daje i będzie dawało pozytywne efekty.

W zakresie rehabilitacji wyróżnia się także Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego w Poznaniu, w którym przechodzi ją trzech na czterech pacjentów prowadzonych w KOS-Zawał oraz Szpital w Puszczykowie (57 proc.).

W analizowanym przez WOW NFZ okresie Wojewódzki Szpital Zespolony w Koninie oraz Szpital Specjalistyczny w Pile nie sprawozdały rehabilitacji kardiologicznej u żadnego pacjenta.

 

Liczba pacjentów zakwalifikowanych do programu KOS-Zawał od początku jego realizacji w Wielkopolsce wraz z liczbą tych, którzy przeszli rehabilitację:

Realizuje KOS-Zawał od	Nazwa	Liczba pacjentów ogółem	Liczba pacjentów, którzy odbyli rehabilitację
1.10.2017 r.	Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim	899	285
1.10.2017 r.	Centrum Medyczne HCP	797	379
1.10.2017 r.	Pleszewskie Centrum Medyczne w Pleszewie	412	369
1.10.2019 r.	Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Perzyny w Kaliszu	399	336
1.10.2019 r.	Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie	255	162
1.10.2017 r.	Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego UM w Poznaniu	235	183
1.04.2021 r.	Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego	178	102
1.10.2017 r.	Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu	121	49
1.04.2021 r.	Wojewódzki Szpital Zespolony im. dr. R. Ostrzyckiego w Koninie	81	0
1.10.2019 r.	Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu	80	16
1.07.2021 r.	Szpital Wojewódzki w Poznaniu	40	21
1.01.2022 r.	Szpital Specjalistyczny im. S. Staszica w Pile	0	0

 

Liczba pacjentów leczonych w programie KOS-Zawał w 2021 r.:

Nazwa	Liczba pacjentów
Centrum Medyczne HCP	378
Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim	338
Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Perzyny w Kaliszu	316
Pleszewskie Centrum Medyczne w Pleszewie	225
Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie	196
Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego UM w Poznaniu	147
Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego	114
Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu	85
Wojewódzki Szpital Zespolony im. dr. R. Ostrzyckiego w Koninie	39
Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu	29
Szpital Wojewódzki w Poznaniu	16

 

Liczba pacjentów leczonych w programie KOS-Zawał w pierwszym kwartale 2022 r.:

Nazwa	Liczba pacjentów
Centrum Medyczne HCP	211
Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Ostrowie Wielkopolskim	190
Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Perzyny w Kaliszu	190
Pleszewskie Centrum Medyczne w Pleszewie	136
Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie	134
Szpital w Puszczykowie im. prof. S.T. Dąbrowskiego	115
Szpital Kliniczny im. H. Święcickiego UM w Poznaniu	99
Wojewódzki Szpital Zespolony im. dr. R. Ostrzyckiego w Koninie	74
Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. Józefa Strusia w Poznaniu	43
Szpital Wojewódzki w Poznaniu	28

 

Zespół Komunikacji Społecznej i Profilaktyki

WOW NFZ