• Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD), to choroba, która najczęściej pojawia się wraz z wiekiem. Utrudnia widzenie w nocy oraz z bliska, a więc także czytanie i pisanie.

• W Wielkopolsce w ramach programu lekowego chorobę tę można leczyć w 18 placówkach. Tylko w ostatnim roku zakontraktowanych zostało 6 nowych.

• W 2019 r. programem objętych było 1072 pacjentów, a w ubiegłym roku już niemal 1700. Nakłady finansowe ponoszone przez WOW NFZ wzrosły w tym okresie z 8 do ponad 13 mln złotych rocznie.

Dolegliwości plamki żółtej, to choroba pojawiająca się zwykle po 45. roku życia, ale najczęściej dotyka seniorów. Nazywana jest wówczas zwyrodnieniem plamki żółtej związanym z wiekiem, czyli AMD. Często występuje nagle, a widzenie może się pogorszyć w bardzo krótkim czasie. Chorzy mają wówczas problemy z widzeniem z bliska, więc również z czytaniem i pisaniem oraz widzeniem po zmroku.

Choroba ma dwie postaci – suchą oraz mokrą (czyli wysiękową). Pierwsza rozwija się częściej i niestety nie ma na nią leczenia. Wzrok pogarsza się przy niej stopniowo, ale powoli. Postać mokra zwyrodnienia plamki żółtej rozwija się dynamicznie, ale można ją leczyć wykonując iniekcję, czyli zastrzyk do oka.

Dla pacjentów, którzy kwalifikują się do leczenia AMD, wielkopolski oddział NFZ od 2015 r. finansuje program lekowy: „Leczenie neowaskularnej (wysiękowej) postaci zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (AMD) na terenie województwa wielkopolskiego”. Do 2020 r. realizowało go 13 ośrodków. Z końcem lutego 2021 r. rozwiązana została jedna umowa, ale później ich liczba wzrosła.

– W 2021 r. przeanalizowaliśmy poziom dostępności do programu na terenie Wielkopolski. Zależy nam, żeby do leczenia lekarze kwalifikowali jak najwięcej pacjentów, którzy spełniają obowiązujące kryteria. Z uwagi na to, że dolegliwość ta dotyczy głównie osób starszych, ważne jest, żeby dostępność była rozłożona równomiernie w całym regionie – mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. – Zdecydowaliśmy się ogłosić sześć uzupełniających postępowań konkursowych w wybranych regionach naszego województwa i ostatecznie zawarliśmy sześć nowych umów na realizację programu. Dzięki temu liczba realizatorów wzrosła z 12 do 18.

– Niezależnie od konkretnej choroby plamki żółtej w oku, objawy są podobne. To najczęściej zamazanie widzenia – w centralnej części oka pojawia się ciemna plama, która nie przemieszcza się niezależnie od tego w jaką stronę patrzymy. Dodatkowo pacjenci widzą mniej wysycone, zszarzałe kolory, a w trakcie czytania uskarżają się na widoczne wypukłości, falowanie tekstu. Jeżeli mamy jakiekolwiek problemy z widzeniem, należy udać się do okulisty. Powinien on przeprowadzić pełne badanie wraz z oceną dna oka. Pozwala to na postawienie diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia – mówi dr n. med. Magdalena Gaca-Wysocka, starszy asystent w Oddziale Okulistycznym Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. J. Strusia w Poznaniu. – Do programu lekowego leczenia AMD kwalifikują się pacjenci po 45. roku życia, spełniający konkretne, ale szerokie kryteria. Niestety, dość często obserwujemy starszych pacjentów, którzy nie zdecydowali się na wcześniejszą wizytę u lekarza, a choroba jest u nich tak zaawansowana, że nie kwalifikują się do leczenia w ramach programu, gdyż nie przyniosłoby ono efektów. Dlatego też apelujemy do pacjentów, żeby nie lekceważyli objawów i nie unikali wizyty u okulisty.

Rośnie liczba leczonych pacjentów

Wzrost liczby placówek realizujących program lekowy umożliwił leczenie większej liczby pacjentów. Ta znacząco wzrosła w ciągu ostatnich lat. W 2019 r. w ramach programu leczonych było 1072 pacjentów, rok później 1350, a w poprzednim roku – 1688. Zmniejszyły się również kolejki, a więc i czas oczekiwania na rozpoczęcie leczenia. Na koniec 2019 r. na włączenie do niego czekało ponad 100 pacjentów, a w grudniu 2021 r. – 20.

Od 2019 r. najwięcej pacjentów w ramach programu co roku przyjmuje Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu. W 2019 r. było ich 342, rok później blisko 400, a w 2021 r. – 430. Zaraz za nim znajduje się Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. J. Strusia w Poznaniu, który w 2019 r. przyjął 256 pacjentów, w 2020 r. – 278, a w ubiegłym roku już 369.

Ponad stu chorych przyjęły w 2021 r. jeszcze: Okulus sp. z o.o. (159), Kalmedica sp. z o.o. (112) oraz Wojewódzki Szpital Zespolony w Lesznie (101). Pełne zestawienie realizatorów programu wraz z wynikami osiąganymi w latach 2019-2021 i zaznaczeniem nowo zakontraktowanych podmiotów znajduje się na końcu tej informacji. Tam także znaleźć można listę placówek obecnie realizujących program wraz z danymi kontaktowymi.

Część spośród wymienionych wyżej pacjentów wymagała wykonania zastrzyku do obu oczu. Obecnie jest to możliwe w ramach tej samej wizyty, zgodnie z rekomendacją konsultanta krajowego w dziedzinie okulistyki.

W ostatnich latach wzrosły również kwoty, które WOW NFZ wydaje w ramach programu lekowego leczenia AMD. Dodatkowe pieniądze udało się przeznaczyć dzięki projektowi realizowanemu od października 2020 r. Dzięki temu zmniejszyły się kolejki oczekujących i skrócił się czas oczekiwania na rozpoczęcie terapii. Dla porównania: w 2019 r. WOW NFZ przekazał na realizację programu 8 mln zł, w 2020 r. 10,6 mln zł, a w ubiegłym roku już ponad 13 mln zł.

Pomoc także dla pacjentów z cukrzycą

Na dolegliwości związane z chorobami plamki żółtej cierpią również diabetycy. Od niedawna w ramach programu lekowego mogą się leczyć także chorzy na cukrzycowy obrzęk plamki (DME). Od 10 listopada 2021 r. obowiązują umowy z trzema realizatorami programu zawarte przez wielkopolski oddział NFZ. Liczba pacjentów korzystających z leczenia rośnie. Przez niecałe dwa ostatnie miesiące 2021 r. placówki w Wielkopolsce przyjęły ponad 70 pacjentów, a od stycznia tego roku w programie leczonych jest ich już około 140.  Na włączenie do terapii oczekuje ledwie 9 osób, więc pomoc chorym jest udzielana na bieżąco.

 

Realizacja programu lekowego leczenia zwyrodnienia plamki żółtej w Wielkopolsce w latach 2019-2021 (kolejność według realizacji w 2021 r., na zielono zaznaczeni nowi realizatorzy):

Nazwa	Liczba pacjentów 2021	Liczba pacjentów 2020	Liczba pacjentów 2019	uwagi
SZPITAL KLINICZNY PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO UM W POZNANIU	430	395	342
WIELOSPECJALISTYCZNY SZPITAL MIEJSKI IM. J. STRUSIA W POZNANIU	369	278	256
OKULUS SP. Z O.O.	159	126	56
KALMEDICA SP Z O.O.	112	116	102
WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY W LESZNIE	101	75	40
SZPITAL SPECJALISTYCZNY W PILE IM. S. STASZICA	77	76	50
SZPITAL KLINICZNY IM. H. ŚWIĘCICKIEGO UM W POZNANIU	74	56	46
WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY IM. DR. R. OSTRZYCKIEGO W KONINIE	73	57	55
PORADNIE LEKARSKIE SUNMEDICA	64	36	27
WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY IM. L. PERZYNY W KALISZU	45	38	33
SZPITAL W PUSZCZYKOWIE IM. PROF. S.T. DĄBROWSKIEGO	41	0	0	umowa od 01.09.2021 r.
WIELKOPOLSKIE CENTRUM MEDYCZNE SP. Z O.O.	40	59	37	umowa do 28.02.2021 r.
NZOZ SPECJALISTYCZNE CENTRUM MEDYCZNE VIGOR MED	33	21	12
SPEKTRUM OŚRODEK OKULISTYKI KLINICZNEJ	20	0	0	umowa od 01.09.2021 r.
REOPTIS SP. Z O.O.	18	0	0	umowa od 01.09.2021 r.
SZPITAL WOJEWÓDZKI W POZNANIU	9	17	16
NZOZ LESZCZYŃSKIE CENTRUM MEDYCZNE "VENTRICULUS"	9	0	0	umowa od 01.09.2021 r.
NSZOZ LASER-LENS	8	0	0	umowa od 10.11.2021 r.
ZZOZ W OSTROWIE WIELKOPOLSKIM	6	0	0	umowa od 01.09.2021 r.
SUMA	1 688	1 350	1 072

 

Lista realizatorów programu w województwie wielkopolskim wraz z danymi kontaktowymi:

Nazwa	Adres miejsca udzielania świadczeń	Nazwa miejsca udzielania świadczeń	Telefon
WIELOSPECJALISTYCZNY SZPITAL MIEJSKI IM. J. STRUSIA W POZNANIU	POZNAŃ, UL. SZWAJCARSKA 3	PORADNIA OKULISTYCZNA	618739016
ZZOZ W OSTROWIE WIELKOPOLSKIM	OSTRÓW WIELKOPOLSKI, UL. LIMANOWSKIEGO 20/22	ODDZIAŁ OKULISTYCZNY - ZESPÓŁ CHIRURGII JEDNEGO DNIA	625951281
SZPITAL SPECJALISTYCZNY W PILE IM. S. STASZICA	PIŁA, UL. RYDYGIERA 1	ODDZIAŁ OKULISTYCZNY	672106484
WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY IM. DR. R. OSTRZYCKIEGO W KONINIE	KONIN, UL. SZPITALNA 45	ODDZIAŁ OKULISTYCZNY	632404353
SZPITAL WOJEWÓDZKI W POZNANIU	POZNAŃ, UL. JURASZÓW 7-19	ODDZIAŁ OKULISTYCZNY	618212595
OKULUS SP. Z O.O.	KALISZ, UL. ŚRODMIEJSKA 34	ODDZIAŁ ZABIEGOWY OKULISTYCZNY	6275777 45/46/47
SZPITAL KLINICZNY IM. H. ŚWIĘCICKIEGO UM W POZNANIU	POZNAŃ, UL. SZAMARZEWSKIEGO 84	PORADNIA OKULISTYCZNA OGÓLNA	459595999
	POZNAŃ, UL. GRUNWALDZKA 16/18	ODDZIAŁ KLINICZNY OKULISTYKI	618547860
WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY W LESZNIE	LESZNO, UL. KIEPURY 45	ODDZIAŁ OKULISTYCZNY	655253454
SZPITAL W PUSZCZYKOWIE IM. PROF. S.T. DĄBROWSKIEGO	PUSZCZYKOWO, UL. KRASZEWSKIEGO 11	PORADNIA OKULISTYCZNA	618984000
NSZOZ LASER-LENS	GNIEZNO, UL. CHUDOBY 16A	ODDZIAŁ CHIRURGII JEDNEGO DNIA	783061298
PORADNIE LEKARSKIE SUNMEDICA	SWARZĘDZ, UL. WILKOŃSKICH 16	PORADNIA OKULISTYCZNA	616515732
WOJEWÓDZKI SZPITAL ZESPOLONY IM. L. PERZYNY W KALISZU	KALISZ, UL. POZNAŃSKA 79	ODDZIAŁ OKULISTYCZNY	627651817, 627651818
NZOZ LESZCZYŃSKIE CENTRUM MEDYCZNE "VENTRICULUS"	LESZNO, UL. SŁOWIAŃSKA 41	OKULISTYKA - ZESPÓŁ CHIRURGII JEDNEGO DNIA	655206580
NZOZ SPECJALISTYCZNE CENTRUM MEDYCZNE VIGOR MED	LESZNO, UL. KIEPURY 12	ODDZIAŁ JEDNEGO DNIA	655292929
KALMEDICA SP. Z O.O.	KALISZ, UL. CZĘSTOCHOWSKA 71-75	OKULISTYKA	625024661
OŚRODEK OKULISTYKI KLINICZNEJ SPEKTRUM	OSTRÓW WIELKOPOLSKI, UL. KALISKA 77	PORADNIA OKULISTYCZNA	570330875
REOPTIS SP. Z O.O.	POZNAŃ, OS. BOLESŁAWA KRZYWOUSTEGO 114	PORADNIA OKULISTYCZNA	616233111

 

Zespół Komunikacji Społecznej

WOW NFZ