Artykuł nr: 16667 z dnia 20 października 2021Drukuj

Środa z Profilaktyką – 20 października 2021 r. – Profilaktyka otyłości. Zdrowe żywienie

Około 25% Polaków choruje na otyłość. 53% kobiet i 68 % mężczyzn w Polsce ma nadwagę. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że do 2030 roku liczba cierpiących na otyłość dzieci i młodzieży zwiększy się o 60%.

Otyłość jest to stan innego lub nadmiernego nagromadzenia tłuszczu w ciele, który prowadzi do upośledzenia funkcjonowania organizmu człowieka. Patologiczne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie wynosi >15% masy ciała dorosłego mężczyzny i >25% masy ciała dorosłej kobiety. Rodzaje otyłości:

otyłość hiperplastyczna - zwiększenie ilości tłuszczu w komórkach tłuszczowych;
otyłość hipertroficzna - zwiększeniem liczby komórek tłuszczowych,
otyłość hipertroficzno-hiperplastyczna - jednoczesny wzrost wielkości oraz liczby komórek tłuszczowych.

Podstawowym powodem jest dodatni bilans energetyczny - czyli ilość konsumowanych kalorii przewyższa ilość kalorii wydatkowanych. Wskaźniki umożliwiające określenie stopnia i typu otyłości to: pomiar masy ciała, pomiar fałdów skórno-tłuszczowych, określenie wskaźnika masy ciała (BMI), pomiar obwodów pasa i bioder. Wskaźniki te umożliwiają określenie stopnia i typu otyłości.

Otyłości można zapobiegać poprzez odpowiedni styl życia, w tym:

zdrowe żywienie (m.in. zmianę nieprawidłowych nawyków żywieniowych, stosowanie odpowiedniej diety dostosowanej do indywidualnych potrzeb)
regularną aktywność fizyczna (m.in. zwiększenie aktywności fizycznej i wykonywanie regularnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie);
zdrowy i higieniczny styl życia (m.in. ograniczenie stresu, zadbanie o odpowiednią długość i jakość snu, unikanie używek tj. nikotyna, alkohol, środki psychoaktywne).

Dieta DASH

Dieta DASH to zasady żywienia na bazie dań bogatych w warzywa i owoce, niskotłuszczowe produkty mleczne, pełnoziarniste produkty zbożowe, suche nasiona roślin strączkowych, ryby i owoce morza, chudy drób, orzechy i nasiona, oleje roślinne. Podstawą codziennej diety są świeże produkty spożywcze o jak najmniejszym stopniu przetworzenia. Ważnym elementem DASH jest ograniczanie spożycia czerwonego mięsa, słodyczy, dań zawierających nadmierne ilości soli i cukru. Wybór określonych produktów spożywczych zapewnia dietę bogatą w prozdrowotne składniki, takie jak błonnik pokarmowy, wapń, potas, magnez, witaminy z grupy B, antyoksydanty, wielonienasycone kwasy tłuszczowe przy obniżonej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych, cholesterolu i sodu. Ogromną zaletą diety DASH jest przygotowywanie dań z dostępnych produktów oraz nieskomplikowane przepisy kulinarne smacznych potraw. Narodowy Fundusz Zdrowia szczególnie poleca dietę DASH, wykorzystując ją jako referencyjną w proponowanych planach żywieniowych. Odżywianie się według jej zasad daje wiele korzyści zdrowotnych, które możemy zaobserwować już po kilku tygodniach jej stosowania. Dieta DASH nie tylko pomaga obniżyć ciśnienie tętnicze, ale również zapobiega jego rozwojowi, sprzyja poprawie w przypadku zaburzeń lipidowych, zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 oraz chorób sercowo-naczyniowych.

Diety NFZ

Diety.nfz.gov.pl to portal internetowy, gdzie można skorzystać z bezpłatnych planów żywieniowych przygotowanych według zasad diety DASH, o najlepiej udokumentowanym prozdrowotnym wpływie na organizm człowieka. Plan żywieniowy to przepisy i porady na 28 dni. Na każdy dzień jest 5 różnych posiłków z wyliczoną wartością kaloryczną, zawartością białka, tłuszczy i węglowodanów. Do tego dołączona jest prosta instrukcja przygotowania danej potrawy i podany czas przygotowania oraz możliwość wygenerowania listy zakupów. Portal jest źródłem zdrowych inspiracji i wskazówek do prawidłowego żywienia dla osób zdrowych oraz cierpiących m.in. na cukrzycę, nadwagę, otyłość, nadciśnienie tętnicze, Hashimoto, depresję czy zaparcia.