• Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, która dotyka miliony ludzi na świecie.

• 1 na 12 osób choruje na cukrzycę. W tej grupie tylko co druga osoba jest świadoma swojej choroby.

• Szacuje się, że do 2035 r. na całym świecie liczba chorych na cukrzycę zwiększy się o dodatkowe ok. 205 mln ludzi.

• W Polsce na cukrzycę choruje ok. 3 mln osób.

Czym jest cukrzyca?

Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, charakteryzująca się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi (hiperglikemią), spowodowanym brakiem lub niedostateczną ilością hormonu insuliny w organizmie. Dzięki insulinie glukoza jest pobierana z krwi do komórek, gdzie ulega metabolizmowi, dostarczając organizmowi potrzebną do życia energię. Nieleczona lub niewłaściwie leczona cukrzyca (wysoki poziom glukozy) może prowadzić do poważnych powikłań i rozwoju innych chorób tj. udar mózgu, choroba niedokrwienna serca, retinopatia cukrzycowa, zaćma, przewlekła niewydolność nerek, zespół stopy cukrzycowej.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) cukrzycę dzieli się na cztery typy. Do najczęstszych postaci zaliczamy cukrzycę typu 2 determinowaną przez styl życia. Zazwyczaj dotyczy osób dorosłych w momencie gdy organizm staje się odporny na insulinę lub nie wytwarza jej odpowiedniej ilości.

Codzienna aktywność fizyczna

Aktywność fizyczna jest ważną częścią prawidłowego, kompleksowego postępowania w profilaktyce wielu chorób, m.in. cukrzycy i otyłości. Regularne ćwiczenia fizyczne powodują obniżenie poziomu glukozy we krwi.

Istotny jest każdy element codziennej aktywności, dlatego:

• zrezygnuj z windy, wchodź po schodach;
• spaceruj (częste i dłuższe spacery z psem, umawiaj się ze znajomymi);
• jeśli jeździsz samochodem, zaparkuj dalej, jeżeli jeździsz autobusem, wysiadaj przystanek wcześniej lub późnej;
• wyrób nawyk regularnych ćwiczeń np. porannych;
• znajdź powód do wyjścia z domu (chodź do sklepu po jedną rzecz).

Aktywność fizyczna - zalecenia WHO

Według WHO niezbędna, minimalna dawka aktywności fizycznej to:

• dla dzieci i młodzieży (5 – 17 lat): 60 minut umiarkowanej lub intensywnej aktywności fizycznej codziennie. Co najmniej 3 razy w tygodniu ćwiczenia oporowe.
• dla zdrowej osoby dorosłej (18–65 lat): 150-300 minut ćwiczeń aerobowych o umiarkowanej intensywności, lub 75–150 minut intensywnej aerobowej aktywności fizycznej lub równoważna kombinacja aktywności.
• dla osób powyżej 65. roku życia: zaleca się dążyć do osiągnięcia tych samych celów co zdrowe osoby dorosłe, jeżeli osoba starsza nie może ćwiczyć z powodu uwarunkowań zdrowotnych, powinna być aktywna fizycznie tyle, ile może.

Zasady zdrowego odżywiania regulującego poziom glukozy

• Dbaj o regularność posiłków. Spożywaj regularnie 4–5 mniejszych posiłków dziennie, bazuj na żywności o niskim indeksie glikemicznym.
• Pamiętaj o kolorowej diecie obfitej w warzywa i owoce. Zwiększ spożycie warzyw (3-4 porcje) i owoców (1-2 porcje - najlepiej o niskim IG). Częściej wybieraj surowe, rzadziej poddane obróbce kulinarnej.
• Wybieraj węglowodany złożone, redukuj proste. Głównym źródłem węglowodanów powinny być produkty zbożowe, szczególnie o niskim IG tj. pieczywo pełnoziarniste, makaron pełnoziarnisty, ryż brązowy.
• Wybieraj tylko naturalne produkty mleczne. Są dobrym źródłem białka i wapnia. Produkty mleczne owocowe zawierają zbędny cukier.
• Pamiętaj o odpowiedniej podaży płynów. Pij dziennie ok. 2 litry płynów, najkorzystniej wodę niegazowaną.
• Wybieraj tłuszcze przyjazne dla serca. Ogranicz spożywanie tłuszczów zwierzęcych. Postaw na ryby i tłuszcze roślinne: oliwa z oliwek, olej rzepakowy. Nie zapomnij o awokado, orzechach i nasionach.
• Pamiętaj o odpowiednich technikach kulinarnych. Spożywaj potrawy gotowane, gotowane na parze, duszone bez wcześniejszego obsmażania, pieczone w folii lub w rękawie termicznym.
• Unikaj używek. Napoje alkoholowe nie mają żadnej wartości odżywczej. Dostarczają tylko zbędnych, tzw. pustych kalorii.

 

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z ulotką i materiałem filmowym na: stronie Akademii NFZ.

 

Zapraszamy także na stronę na Facebooku: Profilaktyka w praktyce / Wielkopolska, która dedykowana jest profilaktyce i promocji zachowań prozdrowotnych.

Pamiętajmy, że „lepiej zapobiegać niż leczyć”!

 

Przypominamy!

- Na portalu diety.nfz.gov.pl dostępne są darmowe plany żywieniowe z przepisami na zdrowe dania

- Na kanale YouTube Akademii NFZ dostępny jest także zestaw ćwiczeń dla dzieci