Artykuł nr: 17738 z dnia 30 marca 2023Drukuj

W których wielkopolskich szpitalach pacjent po zawale uzyska najlepszą pomoc?

W 2022 roku ponad 5750 osób w Wielkopolsce było leczonych z powodu zawału serca
W tym samym roku programem KOS-Zawał objętych zostało 34 procent z nich, co oznacza, że prawie 2000 osób zyskało szansę na dłuższe życie
Wielkopolski oddział NFZ sprawdził, które szpitale w naszym regionie najlepiej realizują program kompleksowej opieki nad pacjentem po zawale serca KOS-Zawał

Wszystkie szpitale w Wielkopolsce posiadające oddziały kardiologiczne z pracowniami hemodynamicznymi zawarły z Narodowym Funduszem Zdrowia umowy, które pozwalają im realizować program KOS-Zawał. To kompleksowe rozwiązanie dla pacjentów po zawale mięśnia sercowego pozwalające przede wszystkim zwiększyć szanse pacjenta na dłuższe życie.

Pierwszych pięć wielkopolskich szpitali przystąpiło do programu KOS-Zawał w październiku 2017 roku, kiedy został on uruchomiony. W kolejnych latach dołączały kolejne placówki, a w 2022 roku ostatnie dwa szpitale rozpoczęły realizację KOS-Zawał: od stycznia 2022 roku mogą z niego korzystać pacjenci Szpitala Specjalistycznego w Pile, a od lipca – Szpitala Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie.

- To ogromny sukces, że do programu KOS-Zawał dołączyły wszystkie wielkopolskie placówki spełniające kryteria. W tej chwili, po połączeniu szpitali klinicznych, to 12 podmiotów – mówi Agnieszka Pachciarz, dyrektor Wielkopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. – Istnieje ogólnopolski wskaźnik, w którym porównuje się to, ilu łącznie w danym województwie było pacjentów zawałowych z liczbą pacjentów będących w KOS-Zawał na którymkolwiek z jego etapów. Od początku realizacji programu w Polsce najwyższy wynik osiągał Śląsk, ale wiele wskazuje na to, że teraz to Wielkopolska ma szansę przynajmniej dogonić najlepszy do tej pory region.

Wielkopolski oddział Narodowego Funduszu Zdrowia od początku przygląda się realizacji programu i sprawdza, które szpitale najlepiej opiekują się pacjentami po zawale serca.

- Przyglądamy się szczególnie dwóm istotnym wskaźnikom – tłumaczy Agnieszka Pachciarz. – Pierwszy to stosunek wszystkich pacjentów z zawałem leczonych w danym szpitalu do tych, którzy zostali zakwalifikowani do KOS-Zawał. Drugi natomiast to informacja, jaka część pacjentów w programie przeszła wszystkie jego etapy, łącznie z rehabilitacją.

Uczestnictwo pacjenta w programie zaczyna się od rozpoznania zawału i udzielenia pomocy w oddziale kardiologicznym. Tutaj chory przechodzi zazwyczaj angioplastykę oraz wszczepienie stentów lub bajpasów. Po zabiegu zdecydowana większość pacjentów odczuwa natychmiastową poprawę samopoczucia. Jeśli w tym momencie chory wróci do domu i nie zmieni swoich nawyków, ma 20 procent szans na kolejny zawał w okresie krótszym niż rok. Drugi zawał bywa poważniejszy i trudniejszy w leczeniu. Jeśli jednak pacjent zostanie zakwalifikowany do programu KOS-Zawał, otrzymuje kompleksową pomoc. Oznacza to, że trafia on pod opiekę poradni kardiologicznej, gdzie w ciągu roku, bo tyle trwa udział w programie, odbywa co najmniej cztery wizyty. Pierwszą jest wizyta koordynująca, podczas której lekarz może podjąć decyzję o skierowaniu pacjenta na rehabilitację, co jest kolejnym etapem programu KOS-Zawał.

W Wielkopolsce z programu KOS-Zawał skorzystało do tej pory ponad 5 tysięcy pacjentów. Najwięcej, bo 1056 zostało zakwalifikowanych do programu w Szpitalu w Ostrowie Wielkopolskim, który realizuje program od początku, czyli od 2017 roku, podobnie jak Centrum Medyczne HCP w Poznaniu, w którym do KOS-Zawał zakwalifikowano 968 pacjentów. Na trzecim miejscu pod względem liczby pacjentów objętych programem jest Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu, który leczył w KOS-ie 599 pacjentów, a program realizuje od października 2019 roku. Powyżej 500 pacjentów zostało zakwalifikowanych do KOS-a w Pleszewskim Centrum Medycznym w Pleszewie. Od początku trwania programu do końca 2022 roku te cztery szpitale leczyły łącznie 62,5 procent pacjentów objętych opieką w KOS-Zawał.

Analizując przebieg programu tylko w 2022 roku widzimy, że sytuacja znacznie się zmieniła. W omawianym roku najwięcej pacjentów (344) objętych opieką w KOS-Zawał leczonych było w Szpitalu w Puszczykowie, który posiada tę ofertę dopiero od kwietnia 2021 roku. 257 takich pacjentów leczył Wojewódzki Szpital Zespolony w Kaliszu, a 236 – Centrum Medyczne HCP w Poznaniu. Na czwartym miejscu znalazł się Szpital w Ostrowie Wielkopolskim z liczba pacjentów objętych KOS-Zawał – 219. Należy jednak przypomnieć, że początek 2022 roku to okres, kiedy jeszcze wiele szpitali zaangażowanych było w leczenie pacjentów z COVID-19.

Istotnym wskaźnikiem jest procentowy udział pacjentów objętych programem KOS-Zawał w liczbie wszystkich hospitalizacji zawałowych w danym szpitalu.

- Chcielibyśmy, aby do programu KOS-Zawał kwalifikowani byli wszyscy pacjenci spełniający kryteria – mówi Agnieszka Pachciarz. - Niepokojąca jest dla nas sytuacja, w której spośród wszystkich pacjentów z zawałem, KOS-em objętych jest mniej niż 10 procent z nich. Biorąc pod uwagę dotychczasową realizację KOS-a widzimy, że rozsądny poziom to 50 procent kwalifikowanych pacjentów, co wiele szpitali osiąga, a nawet przekracza.

Największą część swoich pacjentów, którzy przeszli zawał w 2022 roku, skierował do KOS-a Szpital w Puszczykowie. Było to 64 procent chorych. Ponad 60 procent pacjentów z zawałem zostało zakwalifikowanych do KOS-a w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Kaliszu, a 60 proc. – w Ostrowie Wielkopolskim. Ponad połowę pacjentów z zawałem objęły programem KOS-Zawał placówki: Centrum Medyczne HCP w Poznaniu (57 proc.) oraz Pleszewskie Centrum Medyczne w Pleszewie (51 proc.). W 2022 roku w całej Wielkopolsce odnotowano prawie 3800 hospitalizacji zawałowych. W tym czasie do KOS-a zostało zakwalifikowanych 1962 pacjentów, co stanowi 34 procent wszystkich chorych z zawałem.

Rehabilitacja to trzeci moduł, po leczeniu szpitalnym i poradni kardiologicznej, z którego korzystają pacjenci objęci programem KOS-Zawał. Jest to istotny etap w leczeniu pacjentów po zawale serca, gdyż obejmuje zarówno opiekę fizjoterapeuty, jak i dietetyka, a w razie potrzeby także psychologa. To zespół, z którym pacjent pracuje nie tylko nad poprawą swojej kondycji po chorobie, ale też uczy się dbać o swoje zdrowie w dłuższej perspektywie. Pracuje nad zmianą nawyków żywieniowych na zdrowsze i sprzyjające profilaktyce chorób krążenia, poznaje sposoby zadbania o aktywność fizyczną i uczy się wdrażać je w życie.

Spośród wszystkich pacjentów objętych programem KOS-Zawał w Wielkopolsce, 56 procent skorzystało z rehabilitacji kardiologicznej. W Pleszewskim Centrum Medycznym w Pleszewie było to aż 91 procent pacjentów. Wysoki odsetek pacjentów leczonych w ramach programu KOS-Zawał skorzystał z rehabilitacji w Szpitalu Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie (89 proc.) oraz Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Kaliszu (79 proc).

Po kilku latach realizacji programu KOS-Zawał w Polsce dostępne są już opracowania mówiące o skuteczności tego rozwiązania. Eksperci wskazują, że dzięki programowi, udało się zmniejszyć śmiertelność po incydencie zawału w perspektywie pięcioletniej o ponad 20 procent. Wśród pacjentów objętych programem zaobserwowano także zmniejszenie ryzyka wystąpienia kolejnego zawału. Stało się to możliwe przede wszystkim dzięki zmianom w stylu życia wprowadzanym przez samych pacjentów, ale też dzięki stałemu monitoringowi stanu zdrowia. Pacjent korzystający z wizyt kontrolnych ma większe szanse na to, że lekarz w porę zauważy nieprawidłowości wymagające chociażby zastosowania kardiowertera-defibrylatora, czy innych metod stymulujących pracę serca.

- Korzyści dla pacjentów zakwalifikowanych do programu KOS-Zawał to przede wszystkim szansa na dłuższe życie – mówi Agnieszka Pachciarz. – Dlatego nieustająco apelujemy do pacjentów i ich rodzin, aby wręcz domagały się od szpitali objęcia tym programem chorych, którzy się do niego kwalifikują, bo naprawdę warto.