Każdego roku choroby onkologiczne głowy i szyi zabijają blisko 4 tys. Polaków. Ryzyko rozwoju śmiertelnie groźnych guzów języka, krtani czy gardła można skutecznie zmniejszyć rezygnując z papierosów i alkoholu.

Nowotwory okolic głowy i szyi lekarze zaliczają do grupy tych, z którymi najtrudniej skutecznie walczyć. Rocznie z guzami języka, nosa, ucha, krtani, tarczycy czy gardła musi zmierzyć się ponad 6 tys. Polaków – głównie mężczyzn. Duża część z nich trafia do lekarzy w zaawansowanym stadium choroby, pierwsze jej symptomy łatwo bowiem pomylić z objawami niegroźnych infekcji górnych dróg oddechowych. A zastosowanie skutecznej terapii dodatkowo utrudnia fakt, że w tak newralgicznej części ludzkiego ciała każda ingerencja lekarza wiążę się z zagrożeniem uszkodzenia kluczowych organów i dramatycznym obniżeniem jakości życia pacjenta.

Ryzyko zmierzenia się z nowotworem okolic głowy i szyi wzrasta nawet 10-20 razy u osób, które regularnie sięgają po alkohol i papierosy. W dymie tytoniowym, jakim palacze raczą siebie i swoje otoczenie, znajdują się aż 4 tys. różnych substancji, z których ok. 250 jest szkodliwych, a 40 może powodować nowotwory. Szczególnie wrażliwa na nie jest zaś krtań, gardło czy język. Na rozwój guzów w okolicy szyi i głowy wpływ mają również nieleczone choroby zębów i dziąseł oraz zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego.

Jakie niepokojące objawy powinny skłonić każdego z nas do wizyty u lekarza? Medycy na liście umieszczają pieczenie języka, niegojące się owrzodzenia czy czerwone lub białe naloty w jamie ustnej, ból gardła, przewlekłą chrypkę, ból w trakcie przełykania i problemy z połykaniem, guz na szyi, jednostronną niedrożność nosa i krwawy wyciek z nosa. Osoba, u której którykolwiek z tych objawów utrzymuje się mimo leczenia infekcji górnych dróg oddechowych, powinna zgłosić się do lekarza. To daje szansę na wykrycie zmian na etapie, gdy skuteczność ich terapii sięga nawet 95 proc.

We wczesnym wykrywaniu nowotworów głowy i szyi pomaga także specjalny program profilaktyczny. Jest on skierowany do osób w wieku 40-65 lat z grup ryzyka – np. wieloletnich palaczy papierosów, nadużywających alkoholu czy zagrożonych wirusem brodawczaka ludzkiego. Program jest realizowany przez kilkadziesiąt wiodących ośrodków z całej Polski, które współpracują z poradniami podstawowej opieki zdrowotnej. O tym jakie dokładnie badania zostaną wykonane w ramach programu indywidualnie decyduje lekarz. W razie konieczności pacjent może zostać skierowany do laryngologa, który do pogłębionej diagnostyki wykorzystuje m.in. nasofiberoskop. W przypadku wykrycia niepokojących zmian chory trafia do specjalistycznego ośrodka, gdzie możliwe jest pobranie „podejrzanych” komórek i wykluczenie bądź potwierdzenie nowotworu.

► Środa z Profilaktyką. Nowotwory głowy i szyi. Zobacz wideo na kanale Akademia NFZ